Sabahları dümdüz bir karınla uyanıp gün sonunda şişkinlik hissedenlerden misiniz? Bu yaygın durum, aşırı gaz birikimi, sıvı toplanması veya bağırsakların genişlemesiyle ortaya çıkıyor ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebiliyor. Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi'nden Beslenme ve Diyet Uzmanı Derya Eren, karın şişkinliğinin genellikle göz ardı edilse de, sindirim sisteminde yolunda gitmeyen bir şeylerin işareti olabileceğine dikkat çekiyor.

Şişkinliğe sıklıkla; ağrı, rahatsızlık, mide bulantısı, hazımsızlık, kabızlık veya ishal, halsizlik ve hatta solunum güçlüğü eşlik edebiliyor.

Ne Zaman Doktora Başvurmalı?

Eren'e göre, yeni başlayan ve hafif seyreden şişkinliklerde doğal çözümler ve yaşam tarzı değişiklikleri denenebilir. Ancak geçmeyen şikayetlerde mutlaka bir sağlık merkezine başvurmak gerekiyor. Çünkü karın şişkinliği, gaz birikimi, kabızlık, vücudun sıvı tutması, alerjiler, stres, liften zengin beslenme, yavaş sindirim ve Huzursuz Bağırsak Sendromu (IBS) gibi rahatsızlıkların bir belirtisi olabiliyor.

Uzman, "Şişkinliğin nedenini belirlemek için bir sağlık profesyoneli ile görüşmek önemli. Hastanın tıbbi geçmişini değerlendirme, fiziki muayene, laboratuvar testleri ve görüntüleme yöntemleriyle karın şişkinliğinin nedeni belirlenmeli. Sindirim sistemindeki ciddi bir soruna da işaret edebileceği için ihmal edilmemesi gereken bir durum" uyarısında bulunuyor.

Basit Adımlarla Rahatlama Sağlamak Mümkün

Derya Eren, tanıya bağlı olarak tedavi planının belirlendiğini, ancak sağlık sorunu bulunmayan ve sürekli şişkinlik problemi yaşamayan kişiler için basit yöntemlerle rahatlama sağlanabileceğini belirtiyor:

• Yeterli miktarda su içmek: Sindirim sistemini olumlu yönde etkiler.

• Sıcak su torbası kullanmak: Kasları rahatlatarak şikayetleri azaltabilir.

Stres ve Beslenme Alışkanlıkları Ana Etkenler

Eren, besinler bağırsakta sindirilirken ortaya çıkan gazın miktarının, özellikle sindirimi zor besinlerde arttığını ve şişkinliğe neden olabildiğini ifade ediyor. İrritabl bağırsak sendromu, laktoz intoleransı veya çölyak gibi sindirim sistemi sorunları da aynı şikayete yol açabilir. Kabızlık, yani bağırsak hareketlerinin yavaşlaması ve dışkının normalden daha uzun süre bağırsaklarda kalması da şişkinlik oluşumuna zemin hazırlayabiliyor.

Lifli yiyeceklerin sindirimi hızlandırdığını ancak aynı zamanda bağırsaklarda daha fazla gaz oluşumuna yol açabildiğini dile getiren Eren, vücutta anormal sıvı birikiminin hormonal değişiklikler veya bazı sağlık sorunları nedeniyle ortaya çıkabildiğini belirtiyor. Ayrıca, bazı yiyecek veya içecek alerjileri de karın şişkinliğine neden olabilir. Son olarak, stres ve anksiyetenin, "ikinci beyin" olarak bilinen bağırsaklarla yakından ilişkili olduğunu ve sindirim sistemini yavaşlatarak gaz birikimine yol açabileceğini vurguluyor.

Karın Şişkinliğine İyi Gelecek 7 Yöntem

Beslenme ve Diyet Uzmanı Derya Eren, karın şişkinliğine iyi gelebilecek pratik yöntemleri ise şöyle sıralıyor:

1. Düşük FODMAP Diyeti Uygulayın: Sindirimi zor karbonhidratlar olan FODMAP'lere karşı bu diyet benimsenebilir. Çiğ soğan, çiğ sarımsak, baklagiller, buğday, süt ve süt ürünleri, elma ve armut gibi gaz yapıcı gıdalardan kaçınılmalı. Bunun yerine kinoa, patates, pirinç, havuç, çilek, yulaf, salatalık, muz gibi besinlerin tüketimine ağırlık verilmeli.

2. Probiyotik İçeren Gıdalar Tüketin: Yoğurt, kefir ve ev yapımı turşu gibi probiyotik içeren gıdalar sindirim sistemindeki sağlıklı bakterileri artırarak sindirim sürecini destekler. Ancak probiyotiklerin yanlış ve fazla dozda tüketilmesi şişkinliği artırabileceği için doktor kontrolünde kullanılmalı.

3. Yavaş ve İyi Çiğneyin: Hızlı yemek yerken yutulan hava şişkinliğe neden olabileceği için besinlerin yavaş ve iyi bir şekilde çiğnenmesine dikkat edilmeli.

4. Küçük ve Sık Öğünler Tüketin: Sindirim sistemini rahatlatmak için büyük porsiyonlardan kaçınılmalı, daha sık ancak küçük öğünler tercih edilmeli.

5. Düzenli Egzersiz Yapın: Fazla gazın vücuttan atılmasına yardımcı olmak ve sindirim sistemini düzene sokmak için hafif tempolu yürüyüş, yoga veya yüzme gibi aktivitelerle düzenli egzersiz hayatın bir parçası haline getirilmeli.

6. Stresi Yönetin: Sindirim sistemini büyük ölçüde etkileyen stres kontrol altına alınmalı. Meditasyon, nefes egzersizleri ya da profesyonel terapi gibi yöntemlerle stres yönetimi öğrenilmeli.

7. Bitki Çayları Tüketin: Rezene, nane, zencefil ve papatya gibi sindirime iyi geldiği bilinen bitki çayları tüketilmeli.

Bu önerileri uygulayarak karın şişkinliğinizde belirgin bir rahatlama hissedebilirsiniz. Ancak şikayetleriniz devam ederse, mutlaka bir uzmana başvurmayı ihmal etmeyin.