Toplumda en sık görülen kemik hastalığı olan osteoporoz (kemik erimesi), kemik kütlesinde azalma ve yapısında bozulma sonucu kırık riskini artıran sinsi bir hastalık olarak tanımlanıyor. Bayındır Kavaklıdere Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mahmut Nafiz Akman, sırt bölgesindeki ağrıların osteoporozun ilk belirtisi olabileceği konusunda uyarılarda bulundu.

Sinsi İlerleme ve İlk Belirtiler

Prof. Dr. Mahmut Nafiz Akman, kemik erimesinin genellikle hiçbir belirti vermeden sinsice ilerleyebildiğini ancak en sık ve erken karşılaşılan yakınmanın belirgin kemik ağrısı olduğunu belirtti:

• Sık Şikayet: En erken ve sık karşılaşılan şikayet, sırt bölgesinde görülen yaygın kemik ağrısıdır.

• Hastalık İlerledikçe: Boyda kısalma ve sırtta yuvarlaklık (kamburluk) artar.

• Kırık Durumunda: Ani ve şiddetli ağrı ortaya çıkar. En sık omurlarda çökme tarzında kırık görülürken, el bileği ve kalça kırıklarına da sıkça rastlanır. Omurga kırıkları, gövdede öne eğilmeye ve kamburlaşmaya yol açabilir.

Osteoporoz Risk Grupları Kimler?

Kemik yapımı ve yıkımı arasındaki dengenin bozulmasıyla ortaya çıkan osteoporoz için risk faktörleri şunlardır:

• Cinsiyet ve Yaş: Menopoz sonrası kadınlar (özellikle erken veya cerrahi menopoz) ve ileri yaştaki erkekler.

• Yaşam Tarzı:

  • Yetersiz D vitamini ve kalsiyum alımı.

  • Aşırı alkol, sigara ve kafein tüketimi.

  • Hareketsiz yaşam ve güneş ışığına az maruz kalma.

• Tıbbi Durumlar:

  • Genetik yatkınlık.

  • Kortizon gibi bazı ilaçların uzun süreli kullanımı.

  • Endokrinolojik bozukluklar, bağırsak emilim bozuklukları, romatizmal, kronik böbrek ve karaciğer hastalıkları.

Tanı ve Tedavi Yöntemleri

Prof. Dr. Akman, erken teşhis için düzenli taramanın önemini vurguladı:

• Düzenli Ölçüm: Menopoz sonrası kadınların ve 65 yaş üzerindeki erkeklerin düzenli Kemik Mineral Yoğunluğu (KMY) ölçümü yaptırmaları gerekmektedir. Bu ölçüm kolay, ağrısızdır ve kemik kütlesindeki azalmayı kısa sürede ortaya çıkarır.

• Tedavi Seçenekleri:

  • Çöken omur içine çimento enjeksiyonu (vertebroplasti/kifoplasti) ile hızlı rahatlama sağlanabilir.

  • Bunun dışında korse, ağrı kesiciler, cerrahi yöntemler ve ilaç tedavileri uygulanır.

Korunma Yolları

Erken teşhis, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve doğru tedavi ile osteoporozun yol açtığı kırıkların ve yaşam kalitesi düşüşünün önüne geçmek mümkündür. Korunma yöntemleri:

• Beslenme: Kalsiyum ve D vitamini yönünden zengin beslenmek.

• Fiziksel Aktivite: Düzenli egzersiz ve postürü korumaya yönelik çalışmalar yapmak.

• Yürüyüş: Her gün 20–40 dakika tempolu yürüyüş ihmal edilmemeli.

• Düşme Önlemleri:

  • Denge bozukluğu olanlarda özel tedavi sağlanmalı.

  • Evde kaymaya veya düşmeye sebep olabilecek objeler kaldırılmalı ve aydınlatmaya dikkat edilmeli.