Toplardamar kapakçıklarındaki bozulmaya bağlı gelişen Kronik Venöz Yetmezlik (KVY), günün sonuna doğru artan bacak ağrısı ve şişlik gibi şikayetlerin arkasındaki ciddi bir sağlık tehdidi olabilir.

Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Baran Şimşek, özellikle kadınlarda daha sık görülen bu sorunun, hareketsiz yaşam ve obezitenin artmasıyla birlikte gençlerde de yükselişe geçtiğini vurguladı. Tedavi edilmediğinde ciddi sorunlara yol açabilen bu ilerleyici damar hastalığında erken tanı kilit rol oynuyor.

Hastalığın Tanımı ve Risk Grupları

Doç. Dr. Şimşek, Kronik Venöz Yetmezliği şöyle tanımladı:

"Venöz kapakçıkların bozulması sonucu kanın bacaklarda göllenmesiyle ortaya çıkan, ilerleyici bir damar hastalığıdır. Bu durum kronik olduğu için, özellikle çalışan genç yaş grubunda tedavi edilmediği taktirde ciddi sorunlara yol açabiliyor."

• Risk Faktörleri: Kadınlar (östrojen hormonunun toplardamar duvarlarında gevşemeye neden olması nedeniyle), gebelik sayısı fazla olanlar ve yaşlı bireyler risk altındadır.

• Gençlerde Artış: Obezite ve COVID-19 dönemi sonrası artan hareketsiz yaşam tarzı, gençlerde, hatta 21 yaş altı bireylerde dahi damar gelişim anomalilerine bağlı olarak KVY görülme sıklığını artırmıştır.

Erken Belirtiler ve Tanı Yöntemleri

Hastaların en sık başvurduğu ilk belirtiler, genellikle gün içinde şiddetlenen şikayetlerdir:

• Bacaklarda ağrı ve dolgunluk hissi.

• Özellikle bacak ve ayaklarda şişlik (ödem).

• Gece krampları.

Hastalığın tanısı, hastanın öyküsü ve fizik muayenenin yanı sıra, en önemli görüntüleme yöntemi olan Venöz Doppler Ultrasonografi tetkiki ile netleşir.

Tedavi Edilmezse Ortaya Çıkabilecek Ciddi Sorunlar

Doç. Dr. Şimşek, KVY tedavi edilmezse, ilerleyen evrelerde şu ciddi sorunların ortaya çıkabileceği konusunda uyardı:

• Ciltte renk değişiklikleri ve sertleşme.

• Yaralar (ülserler) gelişimi.

Uzmanın temel amacı, hastalığı bu ileri evrelere gelmeden, uygun ve doğru zamanda tanı koyup tedaviye başlamaktır.

Tedavi Yöntemleri ve Yeni Teknolojiler

Tedavide öncelik, hastalığın ilerlemesini durdurmaya yönelik koruyucu ve medikal yöntemlerdir:

1. Koruyucu Yöntemler: En bilineni, bacağa basınç uygulayarak kanın kalbe dönüşünü kolaylaştıran varis çoraplarıdır.

2. Medikal Tedavi: Ağrı, şişlik ve kramp gibi bulguları rahatlatan ağızdan alınan ilaçlar ve orta-ileri evrede başlanan kan sulandırıcı tedavisi.

3. Cerrahi ve Girişimsel Yöntemler (Üçüncü Aşama): Klasik açık cerrahi yerine artık modern yöntemler kullanılmaktadır:

   • Endovenöz Lazer Ablasyon (EVLA) veya Radyofrekans Ablasyon (RFA): Kaçak yapan damar bu yöntemlerle kapatılarak hastalık ortadan kaldırılır.

4. Estetik ve Fonksiyonel Tedavi: Küçük çaplı varisler için, köpük haline getirilmiş ilacın ince iğnelerle enjekte edildiği Köpük Tedavisi (Skleroterapi) uygulanır.

Doç. Dr. Şimşek, konuşmasını erken tanı, obeziteyle mücadele, hareketli yaşam, spor yapmak ve düzenli takibin bu sürecin en önemli parçaları olduğunu belirterek tamamladı.