Patateste Yüzde 382,9 Fiyat Farkı

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 1 Kasım 2025 tarihinde yaptığı yazılı basın açıklamasıyla Ekim ayına ait girdi maliyetlerindeki değişimleri ve üretici ile market fiyatları arasındaki farkları değerlendirdi.

Girdi Fiyatlarında Hem Artış Hem Azalış Görüldü

Ekim ayında, gübre fiyatlarında hem düşüş hem de son bir yıllık bazda yüksek artışlar dikkat çekti:

• Gübre Fiyatları (Aylık Değişim - Eylül'e Göre):

  • Amonyum Nitrat gübresi %0,8 oranında arttı.

  • ÜRE gübresi %1, 20.20 kompoze gübresi %0,7, Amonyum Sülfat gübresi %0,4 ve DAP gübresi %0,3 oranında azaldı.

• Gübre Fiyatları (Yıllık Değişim - Geçen Yıla Göre):

  • ÜRE gübresi %63,1, DAP gübresi %47,9 ve 20.20 kompoze gübresi %45,5 oranında rekor düzeyde arttı.

  • Amonyum Nitrat gübresi %39,9 ve Amonyum Sülfat gübresi %28,9 oranında yükseldi.

Diğer önemli girdilerdeki yıllık artışlar ise şöyle gerçekleşti:

• Mazot Fiyatı: Aylık %1,9, yıllık %30,4 oranında arttı.

• Yem Fiyatları (Yıllık): Besi yemi %31,8, süt yemi %29 oranında arttı.

• Diğer Girdiler (Yıllık): Elektrik fiyatları %12,8, tarım ilacı fiyatları %14,9 oranında yükseldi.

Üretici-Market Fiyat Farkı Rekoru Patateste

Ekim ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkının en fazla olduğu ürün patates oldu.

• Patates: Üreticide 5 lira 25 kuruş olan patates, markette 25 lira 35 kuruşa satılarak aradaki fiyat farkı %382,9 (4,8 kat) olarak gerçekleşti.

• Kuru Soğan: %284,1 farkla (3,8 kat), üreticide 4 lira 92 kuruş olan soğan markette 18 lira 90 kuruşa satıldı.

• Marul ve Maydanoz: Marulda fark %242,1 (3,4 kat), maydanozda ise %229,5 (3,3 kat) olarak takip etti.

Market ve Üretici Fiyatlarındaki Değişim

Marketteki Fiyatlar:

• En Çok Artanlar: Fiyatı en fazla artan ürün %32,9 ile patates oldu. Bunu %30,3 ile kuru soğan ve %24,4 ile domates izledi.

• En Çok Azalanlar: Fiyatı en fazla azalan ürün %21,9 ile yeşil fasulye oldu. Düşüşü %16,6 ile limon ve %15,7 ile sivri biber takip etti.

Üretici Fiyatları:

• En Çok Artanlar: Üreticide en çok fiyat artışı %69,2 ile kabakta görüldü. Kabaktaki artışı %50,3 ile domates ve %25 ile Antep fıstığı izledi.

• En Çok Azalanlar: Üreticide en çok fiyat düşüşü %28,4 ile yeşil fasulyede görüldü.

Fiyat Değişimlerinin Nedenleri

Bayraktar, üretici fiyatlarındaki değişimlerin temel nedenlerini şöyle açıkladı:

• Artış Nedenleri: Kabak, domates ve patlıcandaki artışlar tarla sezonunun bitip seraya geçilmesi ve depo maliyetleri kaynaklıydı. Patates fiyatları ise kuraklıktan etkilenen kışlık patates hasadının başlaması nedeniyle arttı.

• Azalış Nedenleri: Yeşil fasulyede hasadın devam ettiği bölgelerdeki arz artışı fiyatları düşürdü. Fındıkta ise rekoltenin düşük olmasına rağmen, ihracatçıların ve fabrikaların fiyatları baskılaması düşüşe yol açtı.